کودکانه ها در ادب فارسی از اوّل تا حافظ
thesis
- دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- author راضیه رحیمی
- adviser رحمان مشتاق مهر حسین صدقی
- Number of pages: First 15 pages
- publication year 1390
abstract
برای درک مفهوم انسان و جهان در دوره ای معیّن، مشاهده ی نگرش و رویکرد نمایندگان آن دوره به «کودک» کاملاً سودمند خواهد بود، زیرا این نگرش، دیدگاه کلّی درباره ی بسیاری از مسایل بنیادین روابط انسانی را منعکس می سازد. بی شک نقش دوران کودکی در ساختار و زوایای شخصیّت و اندیشه های دوران بزرگسالی انکارناپذیر است. نگاهی گذرا به مسیر حیات اندیشمندان و سلسله جنبانان اندیشه های بشری تا کاشفان و سیاستمداران بزرگ، اهمیّت و حسّاسیّت دوره ی کودکی را آشکارتر می سازد. بدین سبب مطالعه ی آثار ادبی و بررسی افکار و اندیشه های صاحبان آن ارزش خاصّی می یابد که می توان از ورای آن به ساختار درونی و روانی گویندگان آن پی برد و تاثیر پرورش های دوران کودکی را در روحیّات و افکار انسان ها باز شناخت. تأمّلی در سخنان شاعران و نویسندگان کشورمان همچنانکه غنای فرهنگی ایران را در برابر دیگر فرهنگ ها به رخ می کشد می تواند نقاط ضعف و قوّت آن را نیز بر نکته سنجان و پژوهشگران نمایان سازد. شایان توجّه است که پشت گرمی بعضی از شاعران و نویسندگان به اعتقادات اصیل دینی و توصیه های اسلام سبب رویکرد مثبت به کودک شده است، تا جایی که اندیشمندان و صاحب نظران مسلمان به کودک از منظر دینی و شرعی پرداخته اند و در مورد تعلیم و تربیت او توصیه ها نموده اند. علاوه بر این شرایط بسامان اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه، رابطه ی ناگسستنی با فرهنگ و طرز تفکّر افراد آن جامعه داشته است، طوریکه از برکت امنیّت و آرامش نسبی در دوره ای خاصّ، فرهنگ عمومی نیز سیر تکاملی خود را ادامه داده و کودکان اقشار مختلف جامعه نیز مورد توجّه واقع شده اند و بر عکس با درهم ریختن اوضاع سیاسی و دیگر مبانی اجتماعی و فرهنگی کودکان نیز از این حقّ و امتیاز محروم مانده اند. دقیقاً همان عاملی که در روحیّات شاعران نازک طبع فارسی نیز بی تأثیر نبوده است. دیدگاههای منفی بعضی از شاعران یا نویسندگان نسبت به فرزند دختر نیز گویا ناشی از وضعیّت آشفته ی سیاسی و اجتماعی و به تبع آن روبرو بودن با ناامنی و خطر بردگی کودکان بوده است. همچنین سفارش به تعلیم و تربیت کودک را می توان از خلال آراء مربّیان عالیقدر گذشته و شاعران و نویسندگان آن دوره باز یافت که به خوبی اصول، مبانی و اهداف تعلیم و تربیت قدیم را بر ما روشن می کند. با بررسی آثار شاعران و نویسندگان این دوره می توان به این نتیجه رسید که هرچند روان شناسی کودک به مفهوم امروزی محصول فکری دوران تاریخی و فلسفی خاصّی است اما متون ایرانیان مشحون از اشارات به کودکی و ویژگی های آن است. این اشارات بیانگر نگاه روان شناسانه ی گویندگان آن نسبت به کودک است و مطالعه ی متون ادبی پارسی می تواند اطّلاعات مفید بسیاری را در زمینه های مختلف در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
similar resources
سیر غزل مدحی در ادب فارسی (از سنایی تا حافظ)
شعر غنایی شعری است که با احساسات و عواطف شخصیِ شاعر در ارتباط است و ممکن است دربرگیرندۀ معانی و اندیشه‌‌های متفاوتی باشد. پیشینیان غزل را، که ازجمله مصادیق شعر غنایی است، شعری دانسته‌‌اند که مضمون عاشقانه دارد. با مطالعۀ سیر غزل درمی‌‌یابیم به مرور زمان، مضامینی غیر از مضمون عاشقانه در غزل وارد شده و با توجه به نوع مضمون، صورت‌های متفاوت غزل، ازجمله غزل مدحی، غزل انتقادی، و غزل تعلیمی شکل گرفته ...
full textسیر غزل مدحی در ادب فارسی (از سنایی تا حافظ)
شعر غنایی شعری است که با احساسات و عواطف شخصیِ شاعر در ارتباط است و ممکن است دربرگیرندۀ معانی و اندیشه های متفاوتی باشد. پیشینیان غزل را، که ازجمله مصادیق شعر غنایی است، شعری دانسته اند که مضمون عاشقانه دارد. با مطالعۀ سیر غزل درمی یابیم به مرور زمان، مضامینی غیر از مضمون عاشقانه در غزل وارد شده و با توجه به نوع مضمون، صورت های متفاوت غزل، ازجمله غزل مدحی، غزل انتقادی، و غزل تعلیمی شکل گرفته است...
full textسیاوش در آیینه ادب فارسی (تا قرن هفتم)
سیاوش از شخصیت‌های مقبول و محوری شاهنامه به شمار می‌رود که حکایت زندگی پاک و مرگ ناجوانمردانه‌اش، انعکاس وسیع و چشمگیری در ادبیات فارسی داشته است.این شخصیت، دارای ویژگی‌هایی خاص و منحصر به فرد است زیرا ریشه‌هایی عمیق در اساطیر ایرانی، اوستا و متون پهلوی دارد و همواره حجم قابل‌توجهی از آیین‌ها و مناسک ایرانی در شخصیت فراانسانی او دیده می‌شود.باتوجه به این پیشینة اساطیری و قدمت دیرینه، می‌توان چن...
full textجلوه‌های غیرت درمتون عرفانی ادب فارسی (تا قرن هشتم)
غیرت از اصطلاحات مهم عرفانی است که ملازم مفاهیمی چون محبّت و عشق بوده و عبارت از کراهت مشارکت غیر در حقّ محبوب و محب و محبّت است. این پژوهش پس از بیان دیدگاه قرآن و روایات، به واکاوی ریشه ها و بررسی سخنان عارفان در خصوص مفهوم غیرت و جنبه های مختلف آن در آثار برجسته عرفانی پرداخته است. هدف این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، زمینه‌سازی برای فهم و درک درست‌تر مفهوم غیرت در متون صوفیه و با...
full textنمایشی از سکوت در ادب فارسی
اشعار خاقانی شروانی تجلی گاه آیین مسیح است. او که در دامان مادری ترسایی و در منطقه ای مسیحی نشین می زیسته، در عین اعتقاد و پایبندی به دین مبین اسلام، اصطلاحات و اعتقادات مسیحیت را در شعر خود پرورانده و به تصویر کشیده است. أصولاً سرشت پاک و اهورایی مریم (س) آنچنان است که همواره دستاویز سخن سنجان در متون نظم و نثر فارسی قرار گرفته و می گیرد و همگان برآنند مریم با پاکی و اخلاصی در راه حق گام برمی د...
full textMy Resources
document type: thesis
دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023